Tebernüş Kireççi'ye SORU SOR

Risk değerlendirme mecburiyeti

6331 sayılı İş Güvenliği Kanunu ile yönetici ve kapıcı çalıştıran apartmanlara getirilen zorunluluk. Bu değerlendirmeyi yaptırmayan apartmanlar için her ay 4.851 TL ceza kesilecek.



6331 sayılı İş Güvenliği Kanunu nedir?


6331 sayılı İş Güvenliği Kanunu; kamu ve özel sektöre ait bütün işlere ve işyerlerine, bu işyerlerinin işverenleri ile işveren vekillerine, çırak ve stajyerler de dâhil olmak üzere tüm çalışanlarına faaliyet konularına bakılmaksızın uygulanmaktadır.


6331 sayılı İş Güvenliği Kanunu neleri kapsamaktadır?


-Kamu ve özel sektör ayrımı gözetmeksizin tüm çalışanlar kanun kapsamına alındı.

-Kanunla işyerlerine, risk değerlendirmesinde tespit edilen hususları da göz önünde bulundurarak, genel bir önleme yaklaşımı getirildi.

-İşyerleri, iş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin daha etkin sunumu amacıyla tehlike sınıflarına ayrıldı.

-Çalışanların sayısına ve işyeri türüne bakılmaksızın her işyerinde iş güvenliği uzmanı, işyeri hekimi ile diğer sağlık personeli görev yapması zorunlu hale getirildi.

-İşverenler, işyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikelerin belirlenmesi ve bertaraf edilmesi için risk değerlendirmesi yaptırması zorunlu oldu.

-Tüm işverenler; ilkyardım, yangınla mücadele, kişilerin tahliyesi, ciddi ve yakın tehlikeyle karşılaşılması gibi durumlar için önceden acil durum planı hazırlamak zorunda bırakıldı.

-Çalışan, ciddi ve yakın tehlikeyle karşı karşıya kaldığında iş sağlığı ve güvenliği kuruluna, kurulun bulunmadığı yerlerde ise işverene bu durumun giderilmesi için başvuruda bulunabilme hakkı tanındı.

-Risk değerlendirmesi yapmayan işverene 3.000 lira, aykırılığın devam ettiği her ay için 4.500 lira idari para cezası uygulanacağı açıklandı.


Risk değerlendirmesi ne demek?


Risk değerlendirmesi; mevcut olan ya da olması ihtimal bulunan, işçilere, iş yerine ve çevresine zarar verici niteliğe sahip tehlikelerin belirlenmesi ve bunlara karşı önlem alınması için gereken çalışmalar demektir. 


İş yerlerinde ve kapıcı, yönetici çalıştıran apartmanlarda bu durum zorunlu hala getirildi. Buna göre; 6331 sayılı İş Güvenliği Kanunu geçerli oldu. 


Risk değerlendirmesi nasıl yapılmaktadır?


-İş yeri ya da apartmanın risk hususuna giren durumlar belirtilmelidir.

-İş yeri ya da apartmanın mevcut tehlikeleri belirtilmelidir.

-Belirlenen risk ve tehlikelere karşı kontrol önlemleri tespit edilmelidir.

-Hasar, zarar ve yaralanmanın şiddeti tespit edilmelidir.

-Söz konusu tehlikeli durumların meydana gelme olasılığı yazılmalıdır.

-Risk değeri değerlendirmesi yapılmalıdır.


Apartmanlarda hangi tehlikeli durumlar yaşanabilir?


6331 sayılı İş Güvenliği Kanunu göre; apartmanlarda kapıcı ve yönetici çalıştırmak da risk değerlendirmesine tabii tutulmalıdır. Apartmanlarda çalışan kişilerin tehlike altında kaldıkları durumlarda şöyle açıklandı:


Elektrik kaçağı sonucu çarpılma, asansörden düşme, asansör boşluğuna düşme, merpenlerden düşme, çatıdan cisim düşmesi, yakıt kazanı patlaması, kanalizasyon kazası, su arızaları, doğal gaz kaçağı, jeneratör arızası, motopomp arızası, hasarlı merpenler, ağır yük kaldırma, acil aydınlatmaların çalışmaması, apartman otoparkında LPG'li araç bulunması, kalorifer peteği patlaması.


Risk değerlendirme ceza oranları nedir?


2013' e göre risk değerlendirmesi yapmayan veya yaptırmayan işverene 3.234 TL, aykırılığın devam ettiği her ay için 4.851 TL,  iş sağlığı ve güvenliği yönünden çalışma ortamına ve çalışanların bu ortamda maruz kaldığı risklerin belirlenmesine yönelik gerekli kontrol, ölçüm, inceleme ve araştırmaların yapılmasını sağlama yükümlülüklerini yerine getirmeyen işverene 1.617 TL idari para cezası uygulanıyor.


Risk değerlendirmesi nasıl yapılmalıdır?


1.Bilgi toplama

2.Tehlikeler belirleme

3.Tehlikelerden kaynaklanan risklerin belirlenmesi

4.Riski ortadan kaldırmak ya da azaltmak için eylem planlanması

5.Risk değerlendirmenin yazılı hale getirilmesi


Risk değerlendirme bilgileri nasıl toplanmalıdır?


1.İşyerinin ve/veya işlerin yürütüldüğü yerin konumu.

2.Orada kimlerin çalıştığı: Gebe, genç veya engelli işçilerin mesleki tehlikelere olağan olandan daha fazla maruz kalabilecekleri düşünülerek, bu isçilerin daha fazla ihtimam gösterilmelidir.

3.Kısmi süreli çalışan isçilerin, müteahhit firma isçilerini ve ziyaretçilerini ve işletme dışında çalışan (araç sürücüleri, müşterileri yerinde ziyaret eden işçileri vb.) işçiler de unutulmamalıdır.

4.Hangi iş ekipmanı, maddeleri ve prosesi kullanılıyor?

5.Ne tür işler gerçekleştiriliyor? (Örneğin, hangi yöntemle ve ne kadar süre ile gerçekleştiriliyor ise bu yazılmalıdır.)

6.Hangi tehlikeleri tanımladıysa ve bunların kaynaklarının neler olduğu belirtilmelidir.

7.Mevcut tehlikelerin potansiyel sonuçları nelerdir?

8.Hangi koruyucu tedbirler kullanılmaktadır?

9.Hangi kazalar, meslek hastalıkları ve diğer işle ilgili hastalıklar raporlandı?

10.Işyeri ile ilgili yasal yükümlülükler nelerdir?


Risk değerlendirme bilgisi nasıl toplanmalıdır?


-İşyerinizde kullandığınız ekipmanın, malzemelerin ya da maddelerin teknik verileri,

-Teknolojik prosedürler ve is rehberleri,

-İşyerinde yapılan gürültü, titreşim, gibi etkenlerin ve konfor şartlarının ölçüm sonuçları,

-İş kazaları ve meslek hastalıklarının kayıtları,

-Kimyasal maddelerin madde güvenlik bilgi formları,

-İlgili mevzuat ve standartlar,

-Bilimsel ve teknik literatür.


Tehlike nasıl belirlenir?


Risk değerlendirme analizi yaparken bazı şeylerden yardım alınabilir. Bunun için İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü şöyle bir tablo vermektedir:


Risk değerlendirme mecburiyeti


Tehlikeden kaynaklanan risk nasıl değerlendirilmelidir?


Risk değerlendirme mecburiyeti


Risk değerlendirme raporu nasıl yazılır?


Risk değerlendirme mecburiyeti