Betonun katılaşmaya başlaması anlamında kullanılan bir inşaatçılık teknik terimidir. Beton ne kadar hızlı katılaşırsa, dayanıklılığı o kadar artar. Bu yüzden beton dökme işi, bahar ve yaz aylarında yapılır.
Priz almak ne demektir?
Priz almak; beton ve harçlarının katılaşmaya başlaması. Bir inşaatçılık terimidir. Buna göre; soğuk hava koşullarındaki taze betonun priz alma süresi, normal sıcaklık koşullarında betonun priz alma süresine göre daha uzun, dayanım kazanma hızı ise daha yavaş olmaktadır.
Priz süresini hızlandırıcı maddeler nelerdir?
Hızlandırıcı etkilerini çimentoların ana bileşenlerinden olan C3S’in hidratasyon hızını artırarak gösterirler. Betonda priz süresini hızlandıran bir diğer madde de klor iyonlarıdır.
Priz hızlandırma yöntemleri nelerdir?
- Prizi çabuklaştıran katkı maddeleri kullanmak
- Suyun buharlaşmasına yol açmayacak şekilde (70-80°C) doygun buhar banyosu yaptırmak.
Priz süresi nedir?
Çimentonun su ile birleştirildiği an ile çimento hamurunun katıla hamurunun katılaşarak plastik özelliğini kaybettiği an arasındaki süreye “priz alma süresi” denilmektedir.
Normal Portland çimentolarında prizin, 1 saatten önce başlamaması ve 10 saatten önce tamamlanması istenmektedir.
Çimentoların priz süresi vicat iğnesi ile saptanmaktadır. Bunun içinde; özel hazırlanmış normal kıvamdaki standart çimento hamuru, standart bir kap içine (Vicat halkası) düzgün bir şekilde yerleştirilmektedir. Daha sonra Vicat iğnesi denilen standart bir iğne kendi a ne kendi ağırlığı ile belirli yükseklikten üzerine düşürülür. Batma miktarları ölçülmektedir.
Priz süresinde;
-İğne ucunun kalıbın tabanından 3-5 mm uzaklıkta olması halinde, priz başlamış demektir.
-İğne 0.5 mm battığı zaman ise priz sona ermiştir.
-Priz sürelerinin belirlenmesi için kullanılacak yöntemler TS EN 196 kullanılacak yöntemler TS EN 196-3’de ve ASTM C 191’de belirtilmiştir.
Çimentoların priz süresini etkileyen faktörler şunlardır:
1.Sıcaklık
2.Karıştırma suyu miktarı
3.Çimentonun bekletilme süresi