Tebernüş Kireççi'ye SORU SOR

Korhan Gümüş

Mimar, köşe yazarı, radyocu ve aktivist kimliği ile tanınmaktadır. 1954 doğumlu olan Korhan Gümüş, Gezi Parkı direnişini başlatan Taksim Platformu’nun da kurucuları arasında yer almaktadır.


Korhan Gümüş


Korhan Gümüş kimdir?


Korhan Gümüş; 1954 yılında İstanbul'da doğdu. 1975 yılında Saint Joseph Lisesi'ni, 1981 yılında Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Mimarlık Bölümü'nü bitirdi. Birçok gazete ve dergide çok sayıda makalesi yayınlandı. Sivil koordinasyon merkezi kuruculuğu, 1999-2000 yılları arasında afet evleri proje koordinatörlüğü, 2001 yılında Galata'nın rehabitilasyonu projesinde proje yöneticiliği yaptı. Korhan Gümüş, İnsan Yerleşimleri Derneği'nde koordinatörlük yaptı. İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansı, Kentsel Uygulamalar Direktörü olarak görev alıyor.


Milliyet, Evrensel, Cumhuriyet, Bilim ve Teknik, Radikal, Milliyet Sanat, İstanbul Dergisi gibi periyodik yayınlarda çok sayıda makalesi yayınlanmaktadır. 1977 Toplum ve Bilim Dergisi "Mekan kavramındaki teorik boşluklar", Domus Dergisinde; "Modern mimarlığın en önemli malzemesi: Hukuk", "Turizm ve yerellik", "17 Ağustos sonrası acil barınma stratejileri", "Citroen: Karakaçan, ördek, tanrıça", Bianet Bülteni 17. sayısında; "Seçimler ve STK`lar" gibi yayınlanmış yazıları bulunmaktadır. Ayrıca Açık Radyo’da da radyo programı hazırlamaktadır.


Korhan Gümüş, Gezi Parkı projesi hakkında neler söyledi?


Taksim Platformu öncülerinden de olan Mimar Korhan Gümüş, Gezi Parkı projesi hakkında şu yorumlarda bulundu:


Topçu Kışlası ve şu anda inşaatı başlamış olan tüneller ve dalış rampaları inşaatı Türkiye’de nasıl bir kamu yönetimi anlayışı ve işleyişi olduğunu ifşa eden bir örnek olarak çok önemli. Dikkat ederseniz kamu yönetimi ‘ben istediğimi yaparım, kamu alanını tıpkı kendi özel alanımı, evimi, bahçemi düzenler gibi tasarlarım, buna da kimse karışamaz’ diyor. Bu zihniyet herşeyden önce otoriter,  düşünceyi ifade özgürlüklerini yok sayan, halkı teba gibi gören, anakronik (zamanını şaşırmış) bir siyaset anlayışını temsil ediyor.


Ben bu kamu anlayışının sergilenmesini yeşil alanın kaybedilmesi, şehrin merkezinin otoyol kavşağına dönüştürülmesi, kaynakların çarçur edilmesinden çok daha vahim bir sorun olarak görüyorum. Ancak bu zihniyetin arka planında neler olduğunu, nasıl bir akıl tutulması yaşandığını anlamamız gerektiği kanısındayım. İktidar yıkılmış olan eski Topçu Kışlası’nı veya İstanbul’da yok olmuş başka yapıları ‘ihya’ ederek güya modernleşmenin yarattığı etkilerin telafi edilebileceğini iddia ediyor. İdeal bir geçmişi yeniden canlandırma hayalini kurguluyor. Böyle bir kent tasavvuru her şeyden önce otoriter bir kamu işleyişi demektir. Çünkü ihya da tıpkı yıkım gibi anonim, yani gizlenmiş bir öznellik içerir. Bu durumda iktidar gücünü arkasına alan, istediğini yapabilir hale gelir. Kararların kamusal niteliğini oluşturan sorgulayıcı, çoklu/alternatifli, yaratıcı düşünce geliştirme ortamı ortadan kalkar. Benzetmek gibi olmasın ama bunun geçmişte iktidar gücünü arkasına alarak Hortum Süleyman’ın kendi kafasındaki Beyoğlu tasavvurunu gerçekleştirmek için kafasındaki kurguya uymayan insanlara sopa atmasından pek farkı yok.


İnsan Yerleşimleri Derneği nasıl bir oluşumdur?


Mimar Korhan Gümüş tarafından kuruldu. Birçok projeyi hayata geçirdi. İstanbul’da yapılması planlanan projeler hakkında çalışmalar gerçekleştirdi.  Derneğin amaçları şu şekilde açıklandı:


1.Yerleşimle ilgili sorunlar ve öncelikli konular bağlamında ve yaklaşımlar arasında konu temelinde bir bilgi paylaşımının oluşturulması, çözümler konusunda uygulama, izleme ve sorumlulukların paylaşımına yönelik bir yönetim perspektifinin geliştirilmesi,


2.Bugüne kadar daha çok siyasi bakış açısı ile ele alınan yerleşimle ilgili konuların, sivil bir perspektiften okunmasını ve çözümler geliştirilmesini itiraz temelinde değil, çözümün ve değişimin bir parçası olarak kurgulanmasını sağlamak,


3.Bu nedenle siyasal tercihler yerine, siyasal tercihlere bağlı olmayan ‘çok-aktörlülük’ kavramının yerleştirilmesi ve farklı kamu yararını temsil eden grupların birbiriyle diyalog içinde olabileceği ortaklık modelleri geliştirmek için konu temelinde ilişki kanalları kurulması,


4.Şehir plancıları gibi eksper grupların sivil toplumun kapasitesini geliştirmek için nasıl bir rolleri olabileceğini teorik ve pratik olarak araştırmak ve pilot uygulamalar ile göstermeye çalışmaktır.


Özetle hedeflenen uzmanlığın topluma yaptırımlar dayatan değil, toplumun ihtiyaç duyduğu bir kategori haline gelmesi, uzmanlıkların meşruiyete dayanması ve uzman gruplarla sorun sahiplerinin birbirine rakip olmayacakları ortamların yaratılmasıdır.


İnsan Yerleşimleri Derneği’nin projelerinden bazıları şöyle:

1.Türkiye’de ilk defa bir imar planını hemşehrilere taşıma faaliyeti. (Piyalepaşa/Okmeydanı İmar Planı),

2.3. Köprü’ye karşı yerel grupların bilgilendirilmesi ve yerel inisiyatiflerin oluşturulması,

3.Gökkafes Hukuk Zinciri, Taksim Kentsel Tasarım Projesi’nin kamuoyuna tanıtılması,

4.‘Afet Sonrası Alternatif Barındırma Stratejileri Toplantısı’ ve Acil Mobil Barınak Projeleri,

5.Sivil Koordinasyon Projesi’ne katkı,

6.İstanbul Semt Derneklerini Güçlendirme Çalışması (Cihangir, Ayazpaşa, Altunizade vb...)

7.Yerel Yönetimlere Katılım İçin Hemşehri Hukuku Sözleşmesi,

8. En İyi Kentsel Uygulamalar Seçkisi ve Bilgi Bankası,

9.Deprem ve İstanbul Konferansı (İBB ile birlikte),

10.Kağıt Kütük Evler Projesi (Ağa Han Mimarlık Ödülü’ne adaylık),

11.Düzce Mobil Konutlar Projesi,  (UMCOR/A.B.D)

12.Bolu Turizm Sitesi (Turizm Bakanlığı ile birlikte)

13.Galata Yerleşim Güvenliği Projesi (Caritas/Hollanda)

14.Altıncı Daire: İlk Belediye Sergisi (Beyoğlu Belediyesi ve İstanbul Bilgi Üniversitesi ile birlikte)

15.Galata-Genova Buluşması ( İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Beyoğlu Belediyesi, İstanbul Bilgi Üniversitesi, İtalyan Kültür Merkezi ile birlikte)

16.Yerel Yönetimler Reformuna Yerel Katılım Projesi (MATRA/KAP Hollanda Konsolosluğu)


İnsan Yerleşim Derneği iletişim bilgileri nedir?


Telefon: (0212) 244 71 64 – 244 71 65

E Posta: insanyerlesimleri@insanyerlesimleri.org

Web Adresi: http://www.insanyerlesimleri.org/