Tebernüş Kireççi'ye SORU SOR

İnşaat şaftı

Binalarda elektrik tesisatı, sıhhi tesisat, mekanik tesisat vs.'nin yer aldığı boşluk. İnşaat şaftının en büyük örnekleri, metro inşaatlarında görülür. Yüksek yapılarda asansör boşluğu da şaft olarak adlandırılır.



İnşaat şaftı

İnşaat şaftı



İnşaat şaftı ne demektir?


Binalarda elektrik tesisatı, sıhhi tesisat, mekanik tesisat vs.'nin yer aldığı boşluktur. Genellikle apartman boşluğunun çok daha küçüğüdür, bütün katlara servis veren ana damardır. 


İnşaat şaftının en büyük örnekleri, metro inşaatlarında görülür.


Yüksek binalarda asansör boşluğu, baca boşluğu gibi boşluklara şaft denir.



Binada mekanik tesisata ilişkin önlemlerde şaftın önemi nedir? 


(...) Pissu, temiz soğuk ve sıcak su tesisatı, fancoil ve klima santralı boruları, taze hava kanalları exhaust kanallarının geçişi için tesisat şaftları yapılacaktır. Şaftlara en fazla üç katta bir girilecek, şaft kapakları konulacaktır. Şaft kapakları, yangının yayılımını önlemek üzere, sızdırmaz ve yangına dayanıklılık sınıfı en az F60 olacaktır. Şaftlarda çalışmak üzere platform ve gemici merpeni yapılacaktır. 



Binada elektrik tesisatına ilişkin önlemlerde şaftın önemi nedir? 


(...) Yapı içinde, kuvvetli ve zayıf akım için tesisat şaftları ayrılacaktır. Gerekli hallerde elektrik tesisatlarının, mekanik etkilere veya suya karşı korunması koşuluyla mekanik tesisat şaftları da kullanılabilir. Trafoların zemin üzeri normal katlarda tesis edilmesi halinde kuru tip trafo kullanılacaktır. 0G şaft sistemi ise kapalı tip olacak ve koruma sınıfı en az 1P 40 seçilecektir. (Kaynak: Sermimar.net)



Şaft inşaatında düşmeye karşı alınacak önlem nedir?


Bütün şaftları ve boşlukların trıabzanlarının yanı sıra varsa alt katlara inen merpen tırabzanlarının altına da birer etek tahtası gerekir. Asansör boşluğunun seviyesi, nesnelerin düşmesini önlüyorsa etek tahtası gerekli değildir. (Kaynak: Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, KOBİ’ler için İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetim Rehberi: Risk Değerlendirmesi, İSG Performans İzleme ve Sağlık Tehlikeleri İNŞAAT SEKTÖRÜ)




Metro kazısı şaft inşaatında nelere dikkat edilir?


Şaft ve tünel kazısı sırasında çıkabilecek engeller (su, telekomünikasyon, kanalizasyon, elektrik enerji transmisyon şebekeleri) kontrol edilir ve gerekli deplaseler yapılarak geçiş kotu belirlenir.    


Kullanılacak makine ebatlarına, boru çapına ve geçiş kotuna göre hazırlanmış projeye uygun ebatlarda (yaklaşık 11,50 uzunluğunda ve 4,00 m genişliğinde) şaftın harfiyatının alınmasının ardından kalıplar kurulur, donatılar hazırlanır, sırt betonu ve taban betonu atılır. Gerekirse yan perde duvarları yapılır. İş güvenliği açısından tehlike olmadığı sürece perde duvarların yatay sondaj çalışmasına bir katkısı yoktur.



Şaft kelimesinin genel anlamı nedir?


Şaft, halk arasında mekanik anlamıyla kullanılır: “Motor ile pervane arasında hareketi ileten silindir parça”…