Tek parseldeki taşınmazın bölünerek paylaşılması işlemidir.

07.03.2013 15:12:50 Emlak Hukuku

İfraz nedir?

Tapu kütüğünde tek parsel üzerinde belirtilen taşınmaz malın birden fazla parçalara bölünerek paylaşılmasına denir. 

İfrazın kelime anlamı ayırma demektir.

İfraz çeşitleri nedir?

İmar Kanunu'nun 15 ve 16’ıncı maddeleri uyarınca ayırma işleminin, parselasyon niteliğinde olan ve olmayan olarak 2 çeşidi vardır.

1. İmar parsellerini oluşturmak amacıyla ve parseller içerisinde yol, meydan, yeşil alan, park, otopark vb. kamu hizmetlerine ayrılan yerlerden herhangi birini kapsayacak şekilde yapılan ayırma işlemidir.

2. Kamu hizmetlerine terk edilecek alanları kapsamında bulundurmayan ve yalnızca bir parselin birden fazla parçalara ayrılması işlemidir.

İfraz işlemi için istenecek belgeler nedir?

1. Ayırma için serbest mühendislerce düzenlenmiş ve uygunluğu kadastro müdürlüğünce kontrol edilerek onaylanmış ve bir üst yazıya bağlanmış üç takım dosya içinde değişiklik beyannamesi, kontrol raporu ve eki belgeler,

2. Ayrılması istenen taşınmaz malın sahibine ait veya yetkili temsilcilerinin nüfus cüzdanı veya pasaportu ve temsil belgesi,

3. İstendiği takdirde tapu senetlerine yapıştırılmak üzere  taşınmaz mal sahibinin son altı ay içinde çekilmiş 6 x 4 cm. büyüklüğünde vesikalık fotoğrafı,

4. Taşınmazın bulunduğu yere göre Belediye Encümeni veya İl İdare Kurulunun olumlu kararı.

5. Taşınmaz malların niteliği bina ise deprem sigortası aranır.

6. Tarafların T.C. kimlik numaraları ile vergi kimlik numaralarını gösterir vergi dairesinden alınmış belge.

İfraz işleminin mali yönü nasıldır?

492 sayılı Harçlar Kanununa ekli (4) sayılı Tarifenin 6/a Pozisyonuna göre; ayrılan taşınmaz malların genel beyan döneminde belirlenen emlak vergisi değerinden (diğer yıllarda bir önceki senenin emlak vergisi değerine her yıl Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarınca belirlenen yeniden değerleme oranı uygulanarak bulunacak değerden az olmamak üzere) ilgililerce beyan edilen değerleri üzerinden, Binde 9 oranında tapu harcı tahsil edilir. İfraz harcı ifraz olan parselin ifraz olmadan önceki değeri üzerinden hesaplanır.

Hangi durumlarda ifraz yapılamaz?

5 bin metrekareden küçük araziler ifraz edilemez. Ayrıca yola cephesi olmayan araziler üzerinde ifraz yapılamaz. Söz konusu parseller ifraz edilerek yol oluşturulamaz.

İfraz haritaları nasıl hazırlanır?

Söz konusu olan ayırma işlemi için harita oluşturulur. Bu harita serbest harita mühendislerine yaptırılır. Kadastro müdürlüğü tarafından kontrol edilir.

Bu haritada poligon noktalarına ait ölçüler, hesap, kroki ve koordinat çizelgeleri yer alır.

İfraz işlemi kaç türe ayrılır?

İfraz işlemleri Rızai İfraz, Cebri İfraz ve Mahkeme Kararı ile İfraz olmak üzere 3’e ayrılır.

Rızai İfraz; arazi sahibinin kendi isteği ile araziyi ayırma isteğidir. Ayırma işlemi yapılacak arsanın tüm paydaşlarının istenilen belgeler ile idarelere başvurmaları yolu ile gerçekleşir.

6785 sayılı eski İmar Kanunu’nun 38’inci maddesine göre isteğe bağlı ifraz sadece imar sınırları içinde yapılırdı.

Mahkeme Kararı ile İfraz; söz konusu taşınmaz birden fazla kimseye ait ise herhangi bir hak sahibi ifraz işlemi isteyebilir. Mahkeme kararı ile bu ifraz işlemi yapılır. 

Cebri İfraz; binalı ya da binasız arsalarda hak sahiplerinin kararı aranmaksızın yol fazlaları, kamuya ya da belediyelere ait yerlerle birleştirilmeleri demektir.