Mustafa Kemal Atatürk’ün talimatıyla kurulan orman çiftliğidir. ‘Başbakanlık binası için ağaçların kesilerek ormanın küçültüldüğü’ iddiası Mimarlar Odası Ankara Şubesi tarafından dile getirilmiştir. Son Dakika bilgisi: Atatürk Orman Çiftliği arazisinde Orman Genel Müdürlüğü arazisinde inşa edilen yeni Başbakanlık Binası, havadan görüntülendi...
Atatürk Orman Çiftliği
Atatürk Orman Çiftliği nerededir?
Atatürk Orman Çiftliği, Ankara’nın batısındadır. Kuzeyinde Fatih Sultan Mehmet Bulvarı, doğusunda Hipodrum Caddesi, güneyinde Güvercinlik Caddesi ve Beştepe Caddesi, batısında Anadolu Bulvarı bulunur. T.C. Çevre ve Orman Bakanlığı, Orman Genel Müdürlüğü ve TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi de Atatürk Orman Çiftliği'nin güney kısmında kalır.
Atatürk Orman Çiftliği’nin orman alanı küçüldü mü?
Atatürk Orman Çiftliği’nde tek arazi kaybı 1983'te gerçekleşti. Bira fabrikasının 1939 yılında Tekel Genel Müdürlüğü’ne devredilmesiyle… 1983'ten sonra arazi kaybı sözkonusu değil.
Atatürk Orman Çiftliği’ndeki yapılar hangileridir?
1937'de Atatürk tarafından hazineye bağışlanan çiftlik, günümüzde Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'na bağlı tüzel kişiliğe haiz bir kuruluş olarak faaliyetlerini sürdürür. 1992’de 1. derecede tarihi ve doğal SİT alanı olarak tescil edilmiştir.
Ankara'nın en büyük yeşil alanı olan çiftlik arazisi içinde ülkenin en büyük hayvanat bahçesi, Atatürk’ün doğduğu Selanik'teki evin bir benzeri, tarihi Karadeniz Havuzu ve Devlet Mezarlığı gibi ziyaret alanları bulunur.
Çiftliği gezip görmeye gelen halk için "Gazi İstasyonu" adlı tren istasyonu yapıldı. Mimar Ahmet Burhanettin Bey’in (Tamcı) tasarladığı yapı, Birinci Ulusal Mimarlık Akımının ilk anıtsal gar yapılarındandır; 1 Şubat 1926'da törenle hizmete giren yapı, günümüzde lokanta olarak hizmet verir.
1936-1937 yılları arasında mimar Ernst Arnold Egli tarafından, Atatürk’ün isteği ile çiftlik arazisinde bazı yapılar inşa edildi. Çiftlik arazisi üzerindeki bira fabrikası, bira fabrikası hamamı, memur ve işçiler için konutlar, Atatürk’ün manevi kızı Ülkü için bir ev ve çiftlik müdürü için yapılan villa, Egli’nin inşa ettiği yapılardandır.
1933 yılında çiftlikte kurt, tilki, çakal, ayı, domuz, süne, kımıl gibi tarıma ve insana zarar veren hayvanların teşhiri amacıyla bir hayvanat bahçesi kurulmuştu. Bu minyatür hayvanat bahçesinin çok ilgi çekmesi üzerine Necdet Pençe’nin projesini çizdiği modern bir hayvanat bahçesi oluşturuldu ve günümüzde halen hizmete devam eden hayvanat bahçesi 1940 yılında hizmete girdi. 32 hektarlık bir alanda kurulu olan hayvanat bahçesi Türkiye’nin en büyük hayvanat bahçesidir.
Ankara Ticaret Odası tarafından Atatürk'ün Selanik'te doğduğu evin birebir kopyası çiftlik arazisi üstüne yaptırılarak 1981’de "Atatürk Orman Çiftliği Atatürk Evi Müzesi" adıyla ziyarete açılmıştır.
1988 yılında anıt-park niteliğindeki Devlet mezarlığı, Atatürk Orman Çiftliği içinde hizmete girdi.
Atatürk Orman Çiftliği 1992’de 1. Derecede Sit alanı olarak tescil edildi. Çiftlik içinde “Gazi Tesisleri” olarak bilinen 46 hektarlık alan, 2011 yılında 3. derecede doğal SİT alanı olarak yeniden düzenlendi.
Atatürk Orman Çiftliği'ndeki Yeni Başbakanlık Binası inşaatı ne durumda?
Hürriyet Gazetesi'nden Mert Gökhan Koç, Atatürk Orman Çiftliği’nde Orman Genel Müdürlüğü arazisine inşa edilen yeni Başbakanlık binasını Kasım 2013'te havadan görüntüledi
Bazı detayları sır gibi saklanan, ‘Beyaz Saray’ veya ‘Pentagonu modeli’ olarak da adlandırılan yeni Başbakanlık binasında inşaat çalışmaları hızla devam ediyor.
Kaba inşaatı bitirilen binanın ayrıntıları da ortaya çıkmaya başladı. Söğütözü’ndeki 150 dönüm arazi üzerinde, Selçuklu mimarisine uygun olarak inşa edilen yeni Başbakanlık binasının 3 katlı olması öngörülüyor.
Cumhurbaşkanlığı gibi birden çok girişi bulunan yeni bina, yaklaşık olarak 650 milyon liraya mal olacak.
Türkiye’nin siyasi tarihine 75 yıl boyunca tanıklık eden, tam 29 başbakan ve 61 hükümete ev sahipliği yapan Başbakanlık binasının da yeni binanın tamamlanmasının ardından müzeye dönüştürülmesi planlanıyor.
Türkiye’nin en iyi korunan ve en güvenli kamu kurumlarından biri olması beklenen yeni Başbakanlık binası, bomba, füze gibi balistik silahlara, kimyasal ve nükleer saldırılara karşı korunaklı olacak.
Yeni binanın eksi 2’nci katına doğal afetlerde kullanılmak üzere ‘Kriz Merkezi’ kurulacak. Çelik destekli özel betonlarla yapılan bu merkez, savaş, kimyasal, biyolojik, nükleer ve siber saldırılar ile terör eylemlerinde ise ‘Hükümet Harekât Merkezi’ olarak kullanılacak.
Atatürk Orman Çiftliği arazisini koruyan kanun hangisidir?
Atatürk Orman Çiftliği arazileriyle ilgili durum, 24 Mart 1950’de kabul edilen 5659 Sayılı Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğü Kuruluş Kanunu’nun 10’uncu Maddesi’nde belirtilmektedir. Madde şöyle;
Madde 10 - Atatürk Orman Çiftliğinin bu kanunun yayımı tarihindeki sınırları içinde bulunan gayrimenkullerin gerçek veya tüzelkişilere devir ve temliki ve kamulaştırılması özel bir kanunla izin alınmasına bağlıdır.
Bu kanunun yayımı tarihinden önce resmi daire ve teşekküllere, Devlet Ziraat İşletmeleri Kurumu İdare Meclisi kararı ve Tarım Bakanlığının muvafakatiyle satışı takarrür etmiş gayrimenkuller hakkında yukarıdaki fıkra hükmü uygulanmaz.
Çiftlik içinde müteferrik durumda bulunan sahipli arazi parçaları Menafii Umumiye İstimlak Kararnamesi hükümlerine göre kamulaştırılabilir.
Atatürk Orman Çiftliği’nde ağaçlandırma faaliyetleri yıllara göre nasıldır?
1925 – 1937 yılları arasındaki Atatürk döneminde; 3 bin 300 dönüm ağaçlandırıldı
1937 -2003 yılları arasında 1200 dönüm alan ağaçlandırıldı. Bu işlemin en yoğun gerçekleştirildiği tarih 1980.
2002-2013 yılları arasında ise 18 bin 500 dönüm ağaçlandırıldı.
Atatürk Orman Çiftliği’nde 200 dönümlük hayvan çiftliği bulunuyor.
Atatürk Orman Çiftliği hakkında detaylı bilgileri aktaran kitap hangisidir?
Prof. Dr. İzzet Öztoprak tarafından hazırlanan ve Atatürk Araştırma Merkezi tarafından yayınlanan “Atatürk Orman Çiftliği'nin Tarihi” adlı kitap, çiftlik hakkında önemli bilgiler içeriyor.
Kitaba ulaşmak için tıklayın!
Atatürk Orman Çiftliği'nin tarihçesi nedir?
Atatürk’ün talimatıyla 5 Mayıs 1925 tarihinde kurulmuştur. Mustafa Kemal Atatürk, ülkenin tanınmış tarımcılarını köşke çağırtarak, Ankara civarında modern bir çiftlik kurmak istediğini söyler ve bu amaca uygun bir arazi bulmaları emrini verir. Bu uzmanlar arasında bulunan bir tarımcımız o günkü anılarını şu şekilde aktarmaktadır. "Çiftlik yeri için öyle uzun boylu dolaşmaya ve Ankara'nın çevresinde başka doğal özellikler araştırmaya gerek görmemiştik. Sebepte basitti. Kıraç bir bozkırın ortasında bir orta çağ şehri. Ağaç yok, Su yok, hiç bir şey yok. Böyle bir noktada hazırlanmış ve uygun koşullar taşıyan yerler nasıl bulunabilir ". "İncelemelerimiz bittiği zaman sonucu büyük Şefe arz ettik. Kendileri elleri ile bu günkü çiftlik yerinin bulunduğu yeri işaret ettiler ve sordular. -"Burayı gezdiniz mi? -"Buranın bir çiftlik kurulması için gerekli olan niteliklerin hiç birini taşımadığını, bataklık, çorak, fakir bir yer olduğu hakkındaki ortak kanaatimizi söyledik. Atatürk'ün bize cevabı şu olmuştur. " -"İşte istedim yer böyle olmalıdır. Ankara'nın kenarında hem batak, hem çorak hem de fena bir yer. Burayı biz ıslah etmezsek kim gelip ıslah edecektir? Görülüyor ki Atatürk, tarım uzmanlarından en iyi toprak değil, en kötü toprak raporunu alabilmek için faydalanmıştır. Onun aradığı bir çiftlik arazisi değil, büyük yurt yapısını kurarken, insan ile toprak arasındaki ilişkiyi ve bu ilişkiden doğan denklemi, şartların hemen hiç uygun olmadığı bir noktada dahi halletmenin mümkün olduğunu kanıtlamaktı.
Tarım Bakanlığı uzmanlarından Schmit, Orman Çiftliği arazisinde tarım imkanları hakkında verdiği raporda “Bu öyle bir teşebbüstür ki, elverişsiz toprak ve iklim koşulları altında burada ya sabır tükenir, yahut ta para” demiştir. Uzmanların bu olumsuz görüşleri, O' nun Ankara'da bir çiftlik kurma konusundaki azmini azaltacak yerde daha da pekiştirmeye hizmet etmiş olmuştur.
Atatürk ağaç bile yetişmeyen bir yerde insanın nasıl yaşayabileceğini kendi kendilerine soran ve Ankara'nın devlet merkezi (Başkent) oluşunu affedilmez bir hata sayan insanlara yepyeni bir mucize daha göstermek istiyordu. O, bu şekilde aynı zamanda hem Türkiye tarımına modern bir çiftliğin örnek yöntemlerini hediye etmek, hem de bazı durumlarda ilmin dahi gerçekleşmesini mümkün görmediği girişimlerinde gerçekleştirilebileceğini kanıtlamak gibi çok önemli bir teşebbüste bulunuyordu.
Atatürk Orman Çiftliği arazisi nasıl temin edildi?
İlk olarak çitlik idare merkezi ile parkların ve sebze bahçelerinin de üzerinde bulunduğu 20 bin dönüm arazi, Merhum Abidin Paşa'nın eşi Faika Hanım'dan satın alındı. Atatürk'ün ilk olarak aldığı bu araziye verdiği yüksek fiyat, çevrede bulunan ve işletilmeyen çok sayıda arazi parçasının sahipleri tarafından satılmasını teşvik etti. Böylece Etimesgut, Balgat, Çakırlar, Güvercinlik, Macun, Tahar ve Yağmur Baba Çiftlikleri de satın alındı. Bu şekilde büyük ve modern bir tarım işletmesi için yeterli genişliğe ulaşan bir arazi varlığı üzerinde Gazi Orman Çiftliği doğmuş oldu.
Atatürk Orman Çiftliği ile ilgili devir işlemleri hangi tarihlerde yapıldı?
Çiftliklerinin ve mülklerinin devlete devir işlemleri konusunda gerekli resmi belgelerin hazırlanması için Tapu İdaresine direktif veren Atatürk, hazırlanan belgeleri imzalamak üzere çiftlik içerisindeki Marmara Köşkü'ne 11.05.1937 günü gelir. Atatürk devirle ilgili işlemlerden sonra Başbakanlık'a yazdığı 11.06.1937 tarihli bir tezkere ile bütün tesis, hayvan varlığı ve demirbaşları ile beraber tasarrufu Orman Çiftliği ile birlikte diğer çiftliklerini hazineye bağışladığını bildirir.
Bu kuruluş 13.01.1938 tarihinde yürürlüğe giren 3308 sayılı kanunla "Devlet Ziraat İşletmeleri" adı altında faaliyete başlamıştır. Kanunun belirlediği esaslar çerçevesinde Orman Çiftliği de Devlet Ziraat İşletmeleri Kurumu’na devredilmiştir.
Çiftliğin gelirlerine büyük katkısı olan ve Atatürk tarafından bu maksatla kurulmuş olan Bira Fabrikası bu dönem içinde (31.07.1939) Tekel Genel Müdürlüğü'ne devredilmiştir.
Devlet Ziraat İşleri Kurumu'nun 28.02.1950 tarihinde kapatılması ile 1.03.1950 tarihinden itibaren yerine kurulan Devlet Üretme Çiftlikleri Genel Müdürlüğü bünyesinde yer almıştır.
Atatürk Orman Çiftliği küçülmeye mi uğradı?
Başbakanlık Konutu , ABD Büyükelçiliği ve düğün salonu yapılması için Atatürk Orman Çiftliği’ne yönelik bir talep olmadığı belirtiliyor.
Ancak, 17 Şubat 2013 tarihli Cumhuriyet Gazetesi’nde “AOÇ yağmalandı!” başlıklı haberde; Atatürk Orman Çiftliği’nin parça parça dağıtıldığı iddiasının Sayıştay raporunda belirtildiği öne sürüldü… Haber şöyle;
Üzerinde inşa edilen yeni Başbakanlık binası ile gündeme gelen Atatürk Orman Çiftliği’nin yıllar içerisinde nasıl “yağmalandığı” Sayıştay raporunda kalem kalem sıralandı. Sayıştay’ın henüz kamuoyuna açıklanmayan raporuna göre, çiftlik arazisi tam bir “devlet çiftliği” haline geldi. Tekel’den Milli Savunma Bakanlığı’na; Tarım Bakanlığı’ndan Ankara Belediyesi’ne; kooperatiflerden üniversitelere ve yöredeki çiftçilere kadar onlarca kurum araziden yararlandı. 2011 sonu itibarıyla çiftlikte meydana gelen kayıp 22 bin 240 hektara ulaştı. Bu rakam çiftliğin yüzde 40’ına eşit. Sayıştay, parsel parsel dağıtılan arazilerin bir bölümünün geri alınmasını istedi.
Sayıştay’ın AOÇ ile ilgili 2011 değerlendirme raporunda Atatürk Orman Çiftliği’nin 1937 yılında yaklaşık 55 bin 539 dekar olan arazilerinin 2011 yılı sonu itibarıyla 33 bin 256 dekara gerilediği bildirildi. Raporda, Atatürk’ün vasiyetinin gerçekleştiği 1937 yılından 2011 yılı sonuna kadar satış ya da devir yoluyla arazi alan kurumlar şöyle sıralandı: “Tekel, Milli Savunma Bakanlığı, Türkiye Zirai Donatım Kurumu, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, TRT, Sümerbank, Hazine, Devlet Demir Yolları, Orman Genel Müdürlüğü, Karayolları Genel Müdürlüğü, Ankara Belediyesi, Etibank, Makine ve Kimya Endüstrisi, Toprak Mahsulleri Ofisi, Ankara EGO, Maden Tetkik Arama, Bayındırlık Bakanlığı, Gazi Üniversitesi, Kauçuk Sanayi, çeşitli kooperatifler, özel kişiler, yöredeki çiftçiler.”
Özel yasa çıkarılarak yapılan satışların dışında da çiftlik arazisinden arazi kayıpları meydana geldiğine dikkat çekilen raporda, bunların mahkeme kararıyla çeşitli şahıslara verilen araziler olduğu ifade edildi. Raporda, çiftlikte yağmanın boyutu şöyle anlatıldı: “2011 yılı sonu itibarıyla çeşitli sebeplerle çiftlik arazilerinde meydana gelen kayıp, 22.240 dekara ulaşmış bulunmaktadır. Bu miktar, toplam çiftlik arazisinin yüzde 40’ına karşılık gelmektedir. Meydana gelen arazi kayıpları, Atatürk Orman Çiftliği’nin arazi bütünlüğünü bozduğundan, halen çiftliğin elinde bulunan parçalı alanlar işletilmesi bazı sorunlar yaratan mekânlar haline dönüşmüştür.”
Raporda, çeşitli şahıs ve kuruluşların işgali altında olan arazi miktarının 2010 yılında 601 dekar olduğu, bunun 2011’de bazı sözleşmeler ve lehte sonuçlanan davalarla 133 dekara indiği belirtilirken, “AOÇ arazilerindeki tüm işgallerin sonlandırılması için azami dikkat ve gayretin gösterilmesi önemli görülmektedir” denildi.
‘Geri alınmalı’
Raporun “öneriler” bölümünde çiftlik arazisinden bazı kurumlara dağıtılan arsaların “geri alınması” istendi. Raporda şu öneriler sıralandı:
• Tohum ıslah istasyonunun kurulması için Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’na aktarılan ve bakanlıkça daha sonra Türkiye Zirai Donatım Kurumu’na devredilen, kurumun özelleştirilmesi aşamasında da Özelleştirme Yüksek Kurulu kararıyla Devlet Personel Başkanlığı, Ankara Üniversitesi Rektörlüğü ve Sakarya Vilayeti Özel İdare Müdürlüğü’nün kullanımına verilen, Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğü’nce atıl durumda olduğu ve/veya amaç dışı kullanıldığı tespit edilen arazilerin,
• Ankara Bira Fabrikası’nın kurulması için TEKEL Genel Müdürlüğü’ne devredilen, özelleştirme nedeniyle alkol üretimi ile dağıtımı sona eren ve halen Gayrimenkul Anonim Şirketi mülkiyetinde bulunan arazi ve tesislerin,
• Mülkiyet devrinde belirtilen kullanım amaçlarının ortadan kalktığı, arazilerin bulunduğu bölgenin birinci derece tarihi ve doğal sit alanı olduğu, ayrıca Atatürk’ün büyük öneme sahip mirasının korunması ve bir bütün halinde çiftliğin kuruluş amacına uygun olarak yönetilmesinin daha uygun olacağı da dikkate alınarak, Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğü’ne iade edilmesi için başlatılan çalışmaların sürdürülerek, arazilerin geri alınması sağlanmalı.
Atatürk Orman Çiftliği hangi konularda haber oldu?
Atatürk'ün hatırası kapandı! (Milliyet Gazetesi, Ocak 2013)
AOÇ’de yer alan ve Atatürk’ün de uzun zaman geçirdiği Merkez Çiftlik Lokantası, işletmeci kirayı ödemeyince kapatıldı.
Adı Atatürk ile özdeşleşen ve Ankara’nın simge mekanlarından Atatürk Orman Çiftliği’ndeki Merkez Çiftlik Lokantası kapandı. AOÇ Genel Müdürlüğü yetkilileri, işletmecinin kirayı uzun süredir düzenli ödememesi nedeniyle mahkemenin tahliye kararı verdiğini savundu. İşletmecinin tahliye işlemini gerçekleştirmesinin ardından birçok önemli organizasyona ev sahipliği yapan tarihi lokanta karanlığa büründü.
Atatürk’ün kuruluş aşamasında zamanının büyük bölümünü geçirdiği çiftlikte, 1925 yılında dostlarıyla biraraya geldiği bir mekan olarak hazırlanan Merkez Çiftlik Lokantası, 1930 yılında ise restorana çevrilip işletmesi Tarım Bakanlığı’na verildi. Atatürk’ün, İsmet İnönü ile meşhur yemek fotoğrafına kaynaklık eden Merkez Çiftlik Lokantası, Cumhuriyet’in ilk yıllarından günümüze Ankara’da sosyal hayatın önemli bir parçası olarak faaliyet gösterirken, özellikle Atatürk’ün İsmet İnönü ile yediği yemeklerle anılıyor.
82 yıllık tarih
82 yıllık tarihi ile Ankara’nın en eski lokantalarından biri olan Merkez Çiftlik Lokantası, 1956 yılında Alman mimarlar tarafından bugünkü haline getirildi. 1962 yılından itibaren özelleştirilerek hizmet vermeye devam eden lokanta, 250 kişilik ana salonu ve 80 kişilik özel Ata salon ile 750 kişilik bahçesiyle önemli buluşma noktalarından biriydi.
İşletmeci boşalttı
Ankara’da siyasetçilerin, bürokratların, sanatçıların uğrak noktası olan Merkez Lokantası, AOÇ yönetimi ile işletmeci arasındaki dava sonucunda dün tahliye edildi. Birkaç gündür süren tahliye işlemi işletmecinin eşyalarını toplamasıyla sona erdi. Cumhuriyet tarihi boyunca renkli balolara ve organizasyonlara ev sahipliği yapan ve ışıl ışıl görüntüsüyle hafızalara kazınan tarihi lokanta, dün akşam saatlerinde karanlığa bürünmüş görüntüsüyle dikkati çekti.
Tahliye savunması
Mülkiyeti Atatürk Orman Çiftliği’ne ait olan lokantanın işletmecilerinin uzun süredir kirayı düzenli ödememesi nedeniyle yönetim ile işletmecinin mahkemelik olduğu, dava sonucunda da tahliye kararı çıktığı ileri sürüldü.
AOÇ yetkilileri, lokantanın kapatılmadığını, işletmeciyle yaşanan ödeme sorunları nedeniyle tahliye edildiğini savunarak, yeniden ihale yapılacağını kaydetti. Lokantanın AOÇ ile özdeşleşmiş bir mekan olduğunu, ayrıca idareye gelir sağladığını ifade eden yetkililer, bu nedenle lokantanın faaliyetlerinin sürmesini arzu ettiklerini bildirdi.
İşletmeci şirket yetkilileri ise, iki yıldır yönetiminde bulundukları lokantanın kapanmasının “kendilerinden kaynaklanmadığını” iddia ederek, bakanlık yetkilileriyle görüştükten sonra pazartesi günü açıklama yapacaklarını ifade etti.
Uydudan AOÇ katliamı (Cumhuriyet Gazetesi, Ekim 2012)
Mimarlar Odası Ankara Şubesi düzenlediği basın toplantısında, Atatürk Orman Çiftliği’ndeki (AOÇ) katliamı gösteren fotoğraflar yayınladı. Özel olarak satın alınan yüksek çözünürlüklü uydu fotoğraflarında, yeni Başbakanlık binası inşaatı içerisinde yaşanan tahribat açıkça gözler önüne serildi.
Toplantıya Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Ali Hakkan ve Yönetim Kurulu Sekreter Üyesi Tezcan Candan katıldı.
Fotoğraflarda açık bir tahribatın olduğunu belirten Candan, gezmek için AOÇ Genel Müdürlüğü’nden defalarca izin istediklerini ve her defasında da reddedildiklerini ifade etti.
Ancak teknoloji çağında hiçbir şeyin gizli kalmayacağını aktaran Candan, “Fotoğraflarda da görüldüğü gibi ciddi bir ağaç kıyımı var” dedi.
Toplantı sırasında bir yandan fotoğraflar hakkında basın mensuplarına açıklamalar yapan Candan, temel kazısı bitmiş olan Başbakanlık binasının, planlanandan farklı olarak inşa edildiğini de sözlerine ekledi.
Akciğer Ak-saray oluyor! (Cumhuriyet Gazetesi, Ekim 2012)
Atatürk Orman Çiftliği'nde (AOÇ) yapımı süren yeni Başbakanlık binasının ayrıntıları da belli olmaya başladı.
Temel kazısı yapılan binanın kapladığı alan bakımından “gösterişli” olacağı belirtildi. Mimarlar Odası Ankara Şubesi’nin önceki gün kamuoyuna açıkladığı yüksek çözünürlüklü uydu fotoğraflarından yola çıkarak yapılan değerlendirmelerde yapının “taban alanının” yaklaşık 40 bin metrekare olduğu tespit edildi.
Cumhuriyet Ankara’ya fotoğrafları değerlendiren Mimarlar Odası Ankara Şube Başkanı Ali Hakkan ve Yönetim Kurulu Sekreter üyesi Tezcan Candan, yapının tabanının fazla “yaygın” olduğunu dile getirdi. Candan, odaya bağlı mimarların yaptığı inceleme sonucunda ortaya çıkan 40 bin rakamının, çok katlı bir bina planı yapılmadığı anlamına geldiğini de sözlerine ekledi. Şube Başkanı Hakkan ise tek katta 40 bin metrekarelik taban alanında, 2 bodrum katı ile birlikte 3 kat da yukarıda olacağını göz önüne alarak, yaklaşık 150 ile 200 bin metrekarelik bir alan yaratılacağının düşündüklerini belirtti. Tespit edilen rakamın çok fazla olduğunu belirten mimarlar, binanın cephesinin de Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne baktığını açıkladı.
SARAYIN BÜTÇESİ 'ÖRTÜLÜ'DEN Mİ?
Gök, esti gürledi!
Önceki gün açıklanan uydu fotoğraflarıyla ilgili Meclis’te bir konuşma yapan CHP Ankara Milletvekili Levent Gök de “AOÇ, yerel yönetimlerin borcu borçla kapattıkları küresel ekonominin dengelerine ve Anakent Belediyesi’nin hukuk dışı planlama ve yönetim anlayışına terk edilmiştir” dedi. Gök, AOÇ’nin kurulduğunda 55 bin 407 dekar olduğunu anımsatarak, “Bu gün bu rakam 33 bin 487 dekara düşmüştür” diye konuştu.
Gök, yaklaşık 2500 ağacın kesildiği iddia edilen Başbakanlık binası inşaatının neden gizli tutulduğunu da sordu. Çiftliğin başkentin akciğeri olduğunu söyleyen CHP’li Gök, “Halktan kaçırılarak bir inşa yapılmaktadır. 10 metrekarelik bir binanın dahi temeli cafcaflı törenlerle atılırken Türkiye Cumhuriyeti’nin en önemli kurumu olan Başbakanlık binası için temel atma törenine niçin gerek duymadınız? Niçin bu tören yapılmamıştır, ne gizlenmiştir halktan?” diye sordu. Atatürkün mirasının bizzat Başbakanlık tarafından tahrip edildiğini ifade eden Gök, konuşmasının ardından, Başbakan Tayyip Erdoğan’ın yanıtlaması istemiyle verdiği soru önergesinde ise, “Ankarada birçok yer varken Atatürk Orman Çiftliği’nin seçilmiş olmasının kriterleri nelerdir?” sorusunu yöneltti.
Gül'e AOÇ mektubu (Cumhuriyet Gazetesi, Eylül 2012)
Mimarlar Odası Ankara Şubesi, Atatürk Orman Çiftliği’nde (AOÇ) yürütülen yeni Başbakanlık binası çalışmalarına karşı imza kampanyası başlattı.
Mimarlar Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’e mektup göndererek kampanyaya destek çağrısında bulundu.
“Atatürk Orman Çiftliği yok edilemez - Bir imza da sen ver” başlığıyla duyurulan kampanya kapsamında Gül’e gönderilen mektupta, “1925 yılında Mustafa Kemal Atatürk’ün ‘Orman Çiftliği’ adıyla kurduğu ve 1937 yılında Türkiye Cumhuriyeti’ne vasiyet mektubuyla emanet ettiği çiftlik arazisi yıllardır tahribat altındadır. Ankara’nın temiz hava koridoru olan AOÇ üzerinde şimdide Başbakanlık binası yapılması planlanmaktadır. Cumhurbaşkanı olarak sesimizi duymanızı ve Atatürk Orman Çiftliği’ne sahip çıkmanızı bekliyoruz” denildi.
Atatürk Orman Çiftliği’nin kuruluş kanunu ne diyor?
5659 SAYILI ATATÜRK ORMAN ÇİFTLİĞİ MÜDÜRLÜĞÜ KURULUŞ KANUNU
Kanun Numarası : 5659
Kabul Tarihi : 24/3/1950
Yayımlandığı R. Gazete: Tarih: 1/4/1950 Sayı: 7472
Yayımlandığı Düstur : Tertip: 3 Cilt: 31 Sayfa: 2025
Madde 1 - Tarım Bakanlığına bağlı ve tüzelkişiliği haiz olmak üzere Ankara'da Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğü kurulmuştur.Çiftliğin işletilmesi esasları Tarım Bakanlığınca tesbit edilir.
Madde 2 - Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğü, bir müdürün idaresi altında bir müdür yardımcısı ile:
A) Umumi ziraat işleri;
B) Bağ, bahçe kültürleri ve ağaçlandırma işleri;
C) Hayvancılık ve hayvanat bahçesi işleri;
D) Ziraat sanatları işleri;
E) Ticaret, idare ve levazım işleri;
F) Hesap işleri;
şefliklerinden ve hukuk işleri servisinden teşekkül eder.
Müdürlüğün ticaret alanındaki faaliyeti işletmeden elde edilen mahsullerin veya bunlardan işletmenin ziraat sanatları kısımlarında değerlendirilmiş olanlarının satılmasına munhasırdır. Lüzumu halinde Müdürlüğün Tarım Bakanlığına bağlı müessese ve çiftliklerin elde ettiği veya değerlendirdiği mahsullerden alıp satmasına Bakanlıkça yetki verilebilir.
Müdürlüğün ziraat sanatları mevzuuna giren işlerde değerlendirilmek üzere dışardan yapabileceği satınalmalara ait esaslar Maliye ve Tarım Bakanlıklarınca birlikte tesbit olunur.
Madde 3 - (Değişik: 14/1/1982-2580/1 md.) Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğünün sermayesi 500 000 000 (Beşyüzmilyon) liradır.
Madde 4 - Sermayenin yıllık safi gelirinden % 25 i yedek sermaye olarak ayrılır.
Onuncu maddeye göre satılacak gayrimenkullerin ve satışı takarrür edipte muamelesi tekemmül etmemiş arazinin bilanço kıymetleriyle satış bedelleri arasındaki fark doğrudan doğruya yedek sermayeye eklenir. Yedek sermaye ancak 8 inci maddede yazılı maksat için kullanılır.
Madde 5 - Müdürlük, özel hukuk esaslarına göre idare olunur. İşlemleri ve harcamaları 26/5/1927 tarihli ve 1050 sayılı Muhasebei Umumiye ve 2/6/1934 tarihli ve 2490 sayılı Artırma,Eksiltme ve İhale Kanunları hükümlerine tabi değildir. Bu işlem ve harcamaların şekli, satınalma ve satma, yapma ve yaptırma, kiralama ve kiraya verme ve hesap usulleri, menkul ve gayrimenkul amortisman payları ve müdürlük ile personelin görev ve yetkileri Maliye ve Tarım Bakanlıklarınca birlikte tesbit edilerek Bakanlar Kurulunca onanacak esaslar dairesinde yürütülür.
Madde 6 - Müdürlüğün bütçe yılı takvim yılıdır. Her bütçe yılına ait bilanço, kar ve zarar hesapları o yıl sonundan itibaren üç ay içinde Başbakanlık Umumi Murakabe Heyetine incelenmek üzere tevdi olunur. Umumi Murakabe Heyetinin bu husustaki raporu bilanço, kar ve zarar hesaplariyle Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulur. Bu raporla bilanço ve kar ve zarar hesapları Türkiye Büyük Millet Meclisi Bütçe ve Tarım Komisyonlarından müteşekkil Karma Komisyon tarafından tetkik edilerek Kamutayın tasvibine arzedilir.
Madde 7 - (Değişik birinci fıkra: 4/7/1988 - KHK - 336/1 md.; Aynen Kabul: 7/2/1990 - 3612/26 md.) Müdürlüğün bütçesi her yıl Maliye ve Gümrük Bakanlığının olumlu görüşü üzerine Tarım Orman ve Köyişleri Bakanlığınca hazırlanarak yürürlüğe konulur.
Atatürk Orman Çiftliği Müdür ve memurları Tarım Bakanı, hesap işleri memurları Maliye Bakanı ve hizmetliler, Müdür tarafından tayin olunurlar ve aynı usule göre işlerinden çıkarılırlar.
Madde 8 - Çiftliğin bilançosu zarar gösteren yıllarda bu zarar yedek sermayeden karşılanır. Yedek sermaye ile karşılanamıyan kısım ertesi yıl Tarım Bakanlığı Bütçesine konacak yardım ödeneği ile kapatılır.
Madde 9 - Müdürlüğün bütün malları Devlet malı hükmündedir. Bu mallar aleyhine suç işleyenler Devlet malları aleyhine suç işliyenler gibi ceza görür.
Müdürlüğe ait gayrimenkuller, Müdürlük adına tapuya tescil edilir.
Madde 10 - Atatürk Orman Çiftliğinin bu kanunun yayımı tarihindeki sınırları içinde bulunan gayrimenkullerin gerçek veya tüzelkişilere devir ve temliki ve kamulaştırılması özel bir kanunla izin alınmasına bağlıdır.
Bu kanunun yayımı tarihinden önce resmi daire ve teşekküllere, Devlet Ziraat İşletmeleri Kurumu İdare Meclisi kararı ve Tarım Bakanlığının muvafakatiyle satışı takarrür etmiş gayrimenkuller hakkında yukarki fıkra hükmü uygulanmaz.
Çiftlik içinde müteferrik durumda bulunan sahipli arazi parçaları Menafii Umumiye İstimlak Kararnamesi hükümlerine göre kamulaştırılabilir.
Madde 11 - Müdürlüğün memurları hakkında 3/7/1939 tarihli ve 3659 sayılı kanun hükümleri uygulanır.
Madde 12 - Çiftlik memurlariyle aileleri çiftlik hudutları içindeki çiftliğe ait konutlarda müdürlük tarafından mahalli rayice uygun olarak takdir edilecek kira karşılığında barındırılabilirler. Çitlikte ikametleri işletme icabından olan çeşitli hizmetlilerle sürekli işçiler ve bunların aileleri Tarım Bakanlığı tarafından belirtilecek esaslar dairesinde müdürlükçe çiftliğe ait yerlerde parasız oturtulabilirler.
Madde 13 - Çiftlikte çalışan ve iş Kanununa tabi olmıyan sürekli işçilerin işten doğma hastalıkları halinde bunlar iki ay müddetle, ücretleri yarım verilmek ve tedavi giderleri ve yol paraları idare tarafından ödenmek suretiyle tedavi ettirilir.
Madde 14 - Bu kanun hükümleri gereğince yapılacak devirlerde gayrimenkullerin intikal, ifraz,ferağ ve senetsizden tescil işlemleriyle devrin gerekli kıldığı diğer işlemler ve belgeler her türlü vergi, resim ve harçlardan ve müdürlüğün çiftlik hudutları dahilinde sahip bulunduğu gayrimenkuller bina ve arazi vergilerinden müstesnadır.
Geçici Madde 1 - 7/6/1949 tarihli ve 5433 sayılı kanunun geçici birinci maddesi ile Devlet Üretme Çiftlikleri Genel Müdürlüğüne intikal eden kıymetlerden Gazi Orman Çiftliği ve Devlet Ziraat İşletmeleri Kurumu ticari işletmeler müessesesine ait para ve para hükmündeki kıymet ve alacaklar, menkul ve gayrimenkul mallar ve bütün hak ve menfaatler ve her türlü taahhüt ve borçlar bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihteki vaziyetleriyle ve kayıt, defter ve belgeleriyle birlikte Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğüne devredilmiştir.
Yeni teşekküle bu kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir ay içinde Devlet Üretme Çiftlikleri Genel Müdürlüğü ödenmiş döner sermayesinden bir defaya mahsus olmak üzere bir milyon lira verilir.
Geçici Madde 2 - Geçici birinci madde gereğince yapılacak devirlerde mal değerleri Maliye ve Tarım Bakanlıklariyle Devlet Üretme Çiftliklerİ Genel MüdÜrlüğü ve Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğü tarafından tayin edilecek birer kişiden müteşekkil dört kişilik bir komisyon marifetiyle en son bilanço, yoksa defter değerlerine göre tesbit edilir. Bilanço veya defter değerlerinin bulunmaması halinde değerler komisyon tarafından doğrudan doğruya takdir olunur.
Madde 15 - Bu kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Madde 16 - Bu kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.
5659 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATlN
YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE
Kanun Yürürlüğe
No. Farklı tarihte yürürlüğe giren maddeler giriş tarihi
---------- ----------------------------------------- --------------
2580 --- 21/1/1982
KHK/336 --- 5/8/1988
Atatürk Orman Çiftliği iletişim bilgileri nelerdir?
Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğü
Adres: Atatürk Orman Çiftliği Müdürlüğü 06560 Gazi/ANKARA
Telefon: +90.312.211 01 70 - 71
Fax : +90.312.211 01 79
E-posta : aoc@aoc.gov.tr
Web Adresi: www.aoc.gov.tr